Op 4 maart 2021 werd met deze titel een brainstormsessie gehouden over empowerment van vrouwen en hoe de VVAO daaraan kan bijdragen. Bij de online bijeenkomst deden zes gerenommeerde sprekers en panelleden het woord en waren Sophie Witteveen en Anouk Beniest moderator. De avond was georganiseerd door VVAO Amsterdam, maar er hadden zich meer dan 80 vrouwen van 22 VVAO afdelingen ingeschreven.

Anneke van Doorne-Huiskes, emeritus hoogleraar en voormalig voorzitter van de VVAO, hield een korte presentatie (link) waarin aan de hand van recente cijfers naar voren kwam dat de deelname van vrouwen aan het arbeidsproces en de economische zelfstandigheid geleidelijk verbetert.  Wel bevinden veel vrouwen zich nog in de “deeltijdklem”. Werkgevers dagen hen niet uit om meer te werken, de overheid faciliteert te weinig om flexibel werk en zorg te combineren, en vrouwen worden normatief gestuurd in hun keuzes. In verhouding tot het buitenland en vergeleken met mannen werken vrouwen veel vaker parttime. Een van de conclusies is dan ook dat vrouwelijk intellectueel kapitaal onvoldoende wordt benut door de maatschappij. Op een vraag van Margaret van Diermen of deze gesocialiseerde keuzes voor deeltijdwerken ook voor de millenials opgaan, was het antwoord dat deze trend inderdaad ook te zien is bij de jongste generatie.

Na deze introductie nam Dieny Scheffer, onder andere voorzitter van de NvvH, het woord en benadrukte dat een vrouw een andere bijdrage levert aan de politiek dan een man, omdat ze de mens en de onderlinge samenwerking meer centraal stelt dan de zaak. Een vrouw heeft daardoor een ander en waardevol perspectief als het gaat om zorg, onderwijs, arbeidsmarkt, wonen, klimaat en dergelijke. Zij gaf hiervan enkele aansprekende voorbeelden en citeerde uitspraken van beroemdheden als Margaret Thatcher en Ghandi.

Als volgende panellid sprak Marijke Vos-Maan, die voorheen ook Hoofdbestuur-voorzitter is geweest bij de VVAO en nu het Liberaal Vrouwen Netwerk (LVN) leidt. Vanuit het LVN heeft zij ook met de vertegenwoordigers van de vrouwenbeweging in andere politieke partijen samengewerkt om partij-overstijgend zaken die van belang zijn voor vrouwen concreet voor elkaar te krijgen bij bewindslieden. Marijke haakte ook in op de presentatie van Anneke door op te merken dat veel jonge vrouwen onvoldoende besef hebben van de scenario’s waar ze voor kiezen en de gevolgen daarvan op latere leeftijd: als ze besluiten op bepaalde cruciale tijdstippen in hun carrière minder te gaan werken, overzien ze soms niet welke consequenties dat later kan hebben voor hun mogelijkheden om zich ten volle te ontplooien. Indien de VVAO zich sterk wil maken om bij te dragen aan vrouwenemancipatie, suggereerde zij voorts dat de VVAO een “witboek” zou kunnen samenstellen van onderwerpen die aan de orde moeten worden gesteld in de politiek.

Nenita La Rose, voorzitter van de Nederlandse Vrouwenraad (NVR) en raadslid van de PvdA in Amsterdam, presenteerde diverse casus hoe hoger opgeleide vrouwen een lans breken voor onderwerpen die van belang zijn voor vrouwen, bijvoorbeeld het pleidooi van artsen en apothekers voor vergoeding van anticonceptie. Zij gaf aan benieuwd te zijn of de VVAO zich bewust is van de vuist die zij kunnen maken als vertegenwoordiger van enkele duizenden hoogopgeleide vrouwen. Uit het publiek kwamen reacties dat vrouwen soms beducht zijn om politiek actief te worden uit vrees dat zij op uiterlijkheden zullen worden beoordeeld, in plaats van op inhoud. Het zou nuttig zijn als er opgetreden zou worden tegen seksistische opmerkingen die soms worden gemaakt over politici, zoals recent bij Sigrid Kaag, bijvoorbeeld door het schrijven van een boze brief aan instanties door de VVAO. Ook schreven verschillende toehoorders in de chat dat bij deeltijdwerken sociale druk een rol speelt. Verder opperden verschillende vrouwen dat het goed zou zijn als de VVAO een denktank zou oprichten. Leonie van Gils gaf aan dat zo’n VVAO-denktank door het doen van gefundeerd onderzoek naar beleidsplannen vrouwelijke politici in het veld kan ondersteunen.

Panellid Peet van de Loo, ging ook in op de rol die de VVAO in de politiek zou kunnen spelen. De inbreng van hoogopgeleide vrouwen is nodig voor het formuleren van een goed beleid en een goede uitvoering daarvan. Ze zei  dat hoog opgeleide vrouwen zinvolle kennis, vaardigheden en levenservaring meebrengen die van nut kan zijn. Peet’s stelling ”De politiek kan niet zonder de VVAO” werd in de latere peilingen door de meeste deelnemers met “ja” bevestigd. De aanwezigen onderschreven ook Peet’s woorden dat wij als VVAO-leden ontwikkelingen kunnen signaleren, politici hierover adviseren, voorstellen doen, klankbord zijn en implementatie van beleid controleren. Daarbij kan de VVAO ook een voorbeeldfunctie hebben voor andere vrouwen. Vanuit eigen ervaring vertelde Peet nog dat zij geregeld persoonlijke gesprekken voert met vrouwen, beroepsmatig en politiek, om ze bewust te maken. Bijvoorbeeld dat ze jonge vrouwelijke collega’s die na hun zwangerschapsverlof drie dagen willen gaan werken aanraadt om voor vier dagen te gaan. En dat ze mannen aan de top ten aanzien van hun strategie vraagt even stil te staan bij welke organisatievorm en loopbaan ze voor hun eigen dochter in de toekomst zouden wensen.

Milka Yemane, die momenteel op de kandidatenlijst van de Tweede Kamer staat voor Groenlinks, sloot de avond af. Haar verhaal over haar eigen ontwikkeling tot politica en haar werk op het gebied van inclusie en integratie gaf weer een ander perspectief. Zij vertelde hoe zij zich met haar moeder via de stichting Lemat inzet voor vrouwen van allochtone afkomst om hen te helpen een gelijkwaardige plaats te verwerven in onze maatschappij. Dit werd door de aanwezigen ook als zeer inspirerend ervaren.

Tot besluit volgden nog enkele opiniepeilingen en werd aangekondigd dat er twee landelijke kringen zullen worden gevormd binnen de VVAO: een kring waarin politiek actieve leden elkaar kunnen ontmoeten en een denktank-kring. Wat betreft de nieuwe Politiek Actief VVAO-kring, geleid door Maïta van der Mark en Margaret van Diermen, is het niet de intentie van deze kring om te lobbyen namens VVAO bij landelijke partijen of ministeries, maar om voor VVAO-leden die politiek actief zijn 'netwerk, kennis en positie' te versterken. En vandaaruit, op verzoek, VVAO-leden die zich kandidaat willen stellen te ondersteunen of om op lokale bijeenkomsten te spreken. Aangaande de denktank doen we hierbij een oproep wie deel wil nemen aan een kring die gaat onderzoeken of we een denktank op het gebied van vrouwenbelangen kunnen opzetten binnen de VVAO.  Als je belangstelling hebt om aan een van deze twee groepen deel te nemen, mail dan naar  amsterdam@vvao.nl