Complimenten aan Lia Mijnsbergen en Angela Rooijmans voor het organiseren van het lustrumprogramma waarvan we met zijn allen, zoals vaker te horen was, ‘van het begin tot het einde hebben genoten’. Om 14.15 uur, als de ongeveer 40 deelnemers een zitplekje hebben gevonden in het Huis van de Wijk in Buitenveldert, geeft Lia het woord aan Wendeline Dijkman, oprichter van de Gebouwengids. In haar lezing neemt Wendeline ons mee in de wereld van de architectuur en stedenbouwkundige ontwikkeling met bijzondere aandacht voor de Women You Should Know, zoals de wegbereider Jacoba Mulder, en de hedendaagse architecten, Jeanne Dekkers, Liesbeth van der Pol en Francine Houben. Allemaal gerenommeerde vrouwelijke architecten in de nog steeds door mannen gedomineerde architectenwereld. Nederland vormt wat dat betreft geen uitzondering. Volgens de door Wendeline gepresenteerde data, van 50% vrouwen met een academische graad in de architectuur tegenover 12% vrouwelijke directeuren van architectenbureaus, is er ook voor de Nederlandse vrouwelijke architect nog een lange weg te gaan. 

Aan het begin van de twintigste eeuw was voor vrouwen een studie, en zeker een technische studie met bijbehorende carrière, ‘not done’. Een keerpunt ligt volgens Wendeline bij Jacoba Mulder, die in 1927 als een van de eerste vrouwen haar diploma als bouwkundig ingenieur behaalde en als eerste Nederlandse vrouwelijke stedenbouwkundige onder andere het Beatrixpark in Amsterdam Zuid heeft ontworpen. Toch was het ook voor haar knokken, gezien het feit dat zij onder de naam Ko Mulder een ontwerpwedstrijd won voor een brandweerkazerne. Voor de ontwikkeling van de moderne Amsterdamse Zuidas in de eenentwintigste eeuw neemt Wendeline ons mee naar een jongere generatie vrouwelijke architecten. Met passie vertelt zij over deze architecten en hun bijzondere ontwerpen. In het kader van de aansluitende architectuurrondleiding blijft zij onder andere stilstaan bij The George, een appartementencomplex van Liesbeth van der Pol (DOK) dat in 2020 is opgeleverd. In het kleurgebruik van veel geel en oranje, de bijzondere vorm en de aflopende terrassen is het een heel opvallend en vrolijk gebouw in de verder vooral zakelijke bebouwing van de Zuidas. Het ontwerpteam heeft zich laten inspireren door een opwaaiende zomerjurk. 
 

Om 16.00 uur is iedereen op het startpunt van de rondleiding door Wendeline Dijkman en Wilma van Asseldonk, ook zij is als architectuurhistorica verbonden aan de Gebouwengids. In twee groepen worden we geleid langs de vele hoogstandjes van de Zuidas. Een wandeling waarbij we verrast worden door de kolossale appartementen- en kantoorcomplexen vanuit verschillend perspectief te bekijken. Een wandeling waar we geleerd hebben dat stedenbouwkundigen en architecten voor nieuwe uitdagingen staan om de leefbaarheid en de duurzaamheid te optimaliseren in dit samenspel van massavolumes voor wonen, verblijven en werken. We zijn onder de indruk van The George (DOK) in het echt en bezoeken de blikvanger The Valley (MVDRV), waarvan de eerste zeven verdiepingen bestemd zijn voor kantoren, horeca en culturele bestemmingen. Van de 198 appartementen, die beginnen vanaf de achtste verdieping, is er geen een hetzelfde. Alle appartementen zijn voorzien van balkons, sommige heel groot, met weelderige beplanting dat tot de bijnaam ‘de groene vallei’ heeft geleid. 

Na de excursie, waar we de architecturale rijkdom van de Zuidas hebben leren zien, komen we weer samen in het café van het Huis van de Wijk om na te praten onder het genot van een glaasje en lekkere hapjes. Aansluitend is er een lopend buffet met Surinaamse gerechten. Het is gezellig, in de loop van de dag hebben de verschillende afdelingen - van Noord-Holland en Amsterdam tot aan het Zuiden - elkaar leren kennen en aan tafel ontstaan enthousiaste plannen voor kruisbestuivingen om samen meer te ondernemen op cultureel en recreatief gebied. Na een dankwoord aan en een boeketje voor de organisatoren vertrekken we rond 20.00 uur weer huiswaarts.

Bekijk voor een impressie van de dag zeker ook het fotoalbum !

Tekst: Anneke Mulder

Foto's: Josephien Sierag