Maak jij je zorgen om iemand? Blijf er niet mee rondlopen. Je kunt het beste contact zoeken met de persoon om wie het gaat, zodat hij/zij weet dat jij er voor hem of haar bent. Daarnaast kan je ook proberen het gesprek aan te gaan met de pleger of anderen in de omgeving. We bespreken hieronder hoe je dit het beste kunt aanpakken.
Deel je zorgen
Je komt al meer te weten als je je zorgen deelt met anderen. Misschien weten zij wat er aan de hand is. Als je je vermoedens uitspreekt, is dat geen roddelen of klikken. Je doet dat omdat je de persoon die het betreft, wilt helpen.
Zoek contact met het vermoedelijke slachtoffer
Zoek ook contact met de persoon om wie het gaat en maak een praatje met hem of haar. Tips daarvoor vind je in het filmpje hieronder. Zo kom je er misschien achter of dat wat je gehoord of gezien hebt klopt, en of er iets is dat jij kunt doen om te helpen.
Als je dicht bij de persoon staat, bijvoorbeeld omdat je een vriend(in) bent, is het belangrijk te laten weten dat jij er voor hem of haar bent. Sta je iets verder van de persoon af, bijvoorbeeld als buurman of -vrouw, ook dan kun je je zorgen uiten en daarmee laten weten dat je er voor hem of haar bent.
Video - Hoe begin je een gesprek?
Videospeler
Media error: Format(s) not supported or source(s) not found
VOICE-OVER: Je zorgen maken om een ander is niet fijn. Helemaal niet als die zorgen gaan over huiselijk geweld. Gelukkig is er altijd iets dat je kunt doen. Je kunt bijvoorbeeld praten met de persoon om wie je je zorgen maakt. Hoe je dat doet, laten we je in deze video zien met vijf tips.
(Twee vrouwen praten met elkaar.)
Als eerste knoop je een gesprek aan over iets luchtigs zodat de ander zich op z'n gemak voelt. Een tweede tip: Stel open vragen over wat je is opgevallen zodat de ander zelf kan vertellen.
(Beeldtekst: Niet: Je arm is helemaal blauw. Je bent zeker van de fiets gevallen? Wel: Ik zag dat je een blauwe plek had op je arm, wat is er gebeurd? Hoe kom je aan die blauwe plek?)
RUSTIGE MUZIEK
Gebruik het woord 'mishandeling' niet.
(Beeldtekst: Niet: Moest je laatst huilen doordat het thuis niet goed gaat? Wel: Hoe gaat het thuis eigenlijk? Het viel me op dat je laatst wat verdrietig keek.)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
Drie: Oordelen helpt niet. Mensen zijn erg loyaal naar hun familie en vrienden. Probeer daarom niet negatief over hen te praten ook niet als je zelf boos wordt van wat je hoort. Richt je op de persoon voor je en vraag door. Vier: Blijf kalm als de ander tijdens het gesprek erg emotioneel wordt. Probeer hem of haar dan even af te leiden, bijvoorbeeld met een praktische vraag. Tip vijf: Doe geen beloftes die je niet kunt houden. Hoor je iets dat niet goed is, beloof dan niet dat je iets geheimhoudt maar vraag of je de ander mag helpen.
(Beeldtekst: Vind je het goed als ik Veilig Thuis eens bel? Misschien hebben zij advies.)
Geweld hoort nergens thuis. Wil je weten wat je nog meer kunt doen bij vermoedens van huiselijk geweld? Kijk op ikvermoedhuiselijkgeweld.nl.
Zoek contact met de vermoedelijke pleger
Daarnaast kun je een gesprek aanknopen met de persoon van wie je vermoedt dat hij of zij de pleger is. Misschien is er iets aan de hand, of worden stressvolle omstandigheden hem of haar te veel. Dan heeft ook de pleger hulp nodig. Als je je er veilig bij voelt, kun je een mogelijke pleger vragen hoe het met hem of haar gaat. Lees op de pagina Praat met de pleger hoe je dit gesprek kunt voeren.
Vraag en antwoord
Slachtoffers kunnen vaak niet zomaar weg of ze zien zelf niet dat de situatie onveilig is. Bovendien hebben veel mensen een band met de pleger. We noemen dit een ‘afhankelijkheidsrelatie’. Iemand die in deze cirkel van geweld zit, vindt het moeilijk om dat te zien of te doorbreken. In zo'n cirkel van geweld worden mensen sneller boos op elkaar, waarbij de spanningen zo hoog oplopen dat het escaleert en er geweld wordt gebruikt. Er ontstaat dan een patroon.
Het is daarom belangrijk dat iemand van buiten ingrijpt. Maar: het is niet jouw taak om de cirkel van geweld te doorbreken. Je kunt alleen naast het slachtoffer gaan staan. Vervolgens is het aan professionele instanties om een rol te nemen. Soms kan dit hulpverlening zijn, soms is de politie nodig.
Welke hulp nodig en passend is, is afhankelijk van de situatie en de factoren die meespelen. Hij of zij kan gebruikmaken van hulp en ondersteuning van de huisarts, een psycholoog, Veilig Thuis, het buurtteam, maatschappelijk werk, een geldcoach en/of speciale tijdelijke opvang.
Veel slachtoffers en plegers hebben hulp nodig om hun problemen op te lossen. Er verandert pas iets wanneer de omgeving in beweging komt. Vaak weten mensen niet wat ze kunnen doen of zeggen, of vragen ze zich af of dat zin heeft. Dan gebeurt er niks, maar blijf je toch met een vermoeden rondlopen. Maar als niemand iets doet, blijft de persoon slachtoffer van de situatie. Leg contact en laat merken dat je er voor hem of haar bent. Daarmee kan je al echt van betekenis zijn.
Een slachtoffer heeft vaak gevoelens van schuld of schaamte of wil dingen geheimhouden. Dus houd er rekening mee dat zijn of haar reactie misschien afhoudend of afwijzend kan zijn. Bedenk dat het vaak een kwestie is van een lange adem hebben, dus blijf uitreiken en aangeven dat je er voor hem of haar bent.
Hoe begin ik een gesprek?
In het algemeen geldt, dat je kunt benoemen wat je opmerkt. Zeg bijvoorbeeld: “Ik zie dat je een blauw oog hebt, hoe voel je je de laatste tijd?”. Of: “Ik hoor vaak geschreeuw, hoe gaat het met je?”.
Neem een open houding aan en wees niet veroordelend.
Vermijd oplossingen en voorkom dat je iemand voor het blok zet.
Blijf weg van uitspraken zoals “Als je nu niet aan de bel trekt, dan…” Of: “Dan trek ik mijn handen van je af.”
Hoe je een gesprek begint, hangt af van de situatie. Bekijk hoe je dat doet bij een vermoeden van kinder-, partner- of ouderenmishandeling: